Założenia do Pgik zaakceptowane. Czas na ustawę

Na dzisiejszym posiedzeniu (14 stycznia) Rada Ministrów zaakceptowała założenia do projektu ustawy o zmianie ustawy Prawo geodezyjne i kartograficzne.

Oznacza to, że prace nad założeniami są już zakończone. Teraz, bazując na zaakceptowanych założeniach, Rządowe Centrum Legislacji wspólnie z Ministerstwem Administracji i Cyfryzacji przekuje je w projekt ustawy. Gdy przejdzie on uzgodnienia i konsultacje oraz zostanie przyjęty przez Radę Ministrów, zajmą się nim posłowie i senatorowie. Na koniec projekt trafi do prezydenta. Cała ta procedura powinna zakończyć się do 26 czerwca br. Tyle czasu na nowelizację przepisów dał bowiem Trybunał Konstytucyjny.

Przypomnijmy, że główną przyczyną nowelizacji Pgik jest uznanie w zeszłym roku przez TK zapisów dotyczących opłat za czynności geodezyjne i kartograficzne za niezgodne z konstytucją. Założenia do projektu nowelizacji przewidują więc nowe zasady ich ustalania. Projektodawcy zadecydowali ponadto, by przy okazji wykonania wyroku TK zmienić przepisy dotyczące kilku innych zagadnień

O nowych przepisach w komunikacie CIR
Jak pisze o przyjętych założeniach Centrum Informacyjne Rządu, zmiany w Pgik mają usprawnić realizację zadań w dziedzinie geodezji i kartografii, w szczególności w zakresie:
• wykonywania prac geodezyjnych i kartograficznych,
• prowadzenia ewidencji gruntów i budynków,
• prowadzenia geodezyjnej ewidencji sieci uzbrojenia terenu,
• udostępniania danych i materiałów z państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego (PZGiK), w tym pobierania opłat z tego tytułu.

Nowe przepisy umożliwią likwidację barier w procesie inwestycyjnym przez doprecyzowanie relacji prawnych między wykonawcami prac geodezyjnych i kartograficznych a organami administracji geodezyjnej i kartograficznej, usprawnią obsługę koordynacji usytuowania projektowanych sieci uzbrojenia terenu.

W projekcie nowelizacji znajdą się także przepisy dostosowujące regulacje dotyczące odpowiedzialności zawodowej geodetów wykonujących samodzielne funkcje w dziedzinie geodezji i kartografii do wymogów konstytucyjnych. Zmieni się również definicja „prac geodezyjnych” oraz doprecyzowana zostanie definicja „prac kartograficznych”.

Założono rozszerzenie kompetencji marszałka województwa o zadania dotyczące aktualizacji bazy danych obiektów topograficznych. Jednocześnie będzie on zobowiązany do wykonywania i udostępniania kartograficznych opracowań tematycznych dla obszaru województwa, z zastrzeżeniem, że wykonywanie ich odbywać się będzie w uzgodnieniu z głównym geodetą kraju.

Dopuszczalne będzie współdziałanie merytoryczne i finansowe marszałków województw z GGK w tworzeniu standardowych opracowań kartograficznych w skalach 1:25 000 oraz 1:50 000, przy czym wydzielone części tych przedsięwzięć finansować będzie samorząd województwa, jeżeli będzie on zainteresowany przyspieszeniem działań, zaś pozostała część tych przedsięwzięć finansowana będzie przez Główny Urząd Geodezji i Kartografii ze środków budżetowych.

Nowe regulacje określą też zakres kontroli działalności gospodarczej przedsiębiorcy w dziedzinie geodezji i kartografii. Obecnie kwestie te regulowane są w akcie wykonawczym. Proponuje się, aby kontrola ta dotyczyła:
• wykonywania obowiązku zgłaszania prac geodezyjnych lub prac kartograficznych;
• wykonywania obowiązku przekazywania do PZGiK rezultatów prac geodezyjnych;
• przestrzegania przepisów dotyczących samodzielnych funkcji w dziedzinie geodezji i kartografii;
• rzetelności wykonywania prac.

Zgodnie z założeniami wykonawcą prac geodezyjnych lub prac kartograficznych będzie przedsiębiorca, państwowa lub samorządowa jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej oraz osoba fizyczna legitymująca się odpowiednimi uprawnieniami zawodowymi.

W przypadku, gdy wykonawcą prac podlegających obowiązkowi zgłoszenia jest przedsiębiorca lub jednostka organizacyjna, a poszczególne czynności składające się na te prace nie będą realizowane samodzielnie przez osobę legitymującą się odpowiednimi uprawnieniami zawodowymi, przedsiębiorca lub kierownik jednostki organizacyjnej będzie musiał ustanowić kierownika prac posiadającego uprawnienia, który będzie odpowiedzialny za należyte wykonanie określonych robót oraz ich końcowy rezultat.

Nowelizacja ma także doprecyzować przepisy dotyczące obowiązku zgłaszania przez wykonawcę właściwym organom prac geodezyjnych lub kartograficznych. Obowiązek zgłaszania będzie dotyczyć ponadto wykonanych (na zamówienie podmiotów publicznych) zobrazowań lotniczych, a także ortofotomapy i numerycznego modelu terenu (wraz z wykorzystanymi do jego opracowania zbiorami danych geodezyjnych i fotogrametrycznych).

Doprecyzowane będą informacje gromadzone w ewidencji gruntów i budynków. Zgodnie z założeniami EGiB będzie obejmować informacje dotyczące m.in.: samodzielnych lokali mieszkalnych, lokali o innym przeznaczeniu, właścicieli nieruchomości, informacje o wpisaniu do rejestru zabytków, wartości katastralnej nieruchomości, informacje dotyczące umów dzierżawy. Na uzupełnienie tych zbiorów będzie przeznaczony okres przejściowy – 3 lata od wejścia w życie nowych przepisów.

W celu doprecyzowania przepisów proponuje się zredagować, w postaci list wyliczeniowych, tematyczne rodzaje decyzji administracyjnych, orzeczeń sądowych, aktów notarialnych oraz innych dokumentów urzędowych, których odpisy powinny być przekazywane staroście, jako organowi właściwemu w sprawach EGiB. Nowe regulacje stworzą ponadto lepsze warunki prawne dostępu do dokumentów zawierających informacje niezbędne do aktualizacji tego rejestru.

Umieszczanie na obszarach miast oraz w pasach drogowych istniejącej lub projektowanej zwartej zabudowy obszarów wiejskich projektowanych sieci uzbrojenia terenu niebędących przyłączami będzie podlegać obowiązkowemu uzgodnieniu na naradach koordynacyjnych organizowanych przez starostę. Wszczęcie działań koordynacyjnych będzie następować w momencie przedłożenia staroście przez inwestora lub projektanta dokumentów zawierających propozycję usytuowania tych sieci, wraz z wnioskiem o uzgodnienie tej propozycji. O miejscu i terminie narad starosta będzie powiadamiać wnioskodawców oraz podmioty, które zarządzają sieciami uzbrojenia terenu, organy gmin, a także – w uzasadnionych przypadkach– inne podmioty, które mogą być zainteresowane rezultatami narady.

Z geodezyjnej ewidencji sieci uzbrojenia terenu (GESUT) będzie można wyłączyć sieci technologiczne przedsiębiorstw, które wykorzystywane są wyłącznie przez te przedsiębiorstwa i są położone na gruntach znajdujących się w ich wyłącznym władaniu. Wyłączenie będzie następowało w drodze decyzji administracyjnej wydawanej na wniosek przedsiębiorcy. W takim przypadku obowiązek prowadzenia ewidencji takich sieci, zgodnie ze standardami obowiązującymi dla prowadzenia GESUT, będzie należał do przedsiębiorcy.

Przedsiębiorcy będą mieli obowiązek udzielania projektantowi odpowiednich informacji o zakrytych przewodach i urządzeniach sieci technologicznych nieobjętych GESUT, jeżeli opracowywany przez projektanta projekt budowlany obejmować będzie grunty należące do tych przedsiębiorców. Za udzielanie takich informacji przedsiębiorca będzie mógł pobierać opłaty (w wysokości nie wyższej niż wysokość opłat określona w ustawie Prawo geodezyjne i kartograficzne).

Zgodnie z założeniami nieodpłatnie będą udostępniane wszystkim zainteresowanym zbiory danych:
• państwowego rejestru granic i powierzchni jednostek podziałów terytorialnych kraju,
• państwowego rejestru nazw geograficznych,
• zawarte w bazie danych obiektów ogólnogeograficznych,
• dotyczące numerycznego modelu terenu o interwale siatki co najmniej 100 m.

Nieodpłatny dostęp do wszystkich zbiorów danych PZGiK w postaci elektronicznej będzie przysługiwał na cele: edukacyjne, badań naukowych oraz prac rozwojowych realizowanych przez uczelnie i jednostki naukowe, ochrony bezpieczeństwa wewnętrznego państwa i jego porządku konstytucyjnego wykonywane przez służby specjalne. Za udostępnianie materiałów PZGiK, poza przypadkami określonymi w ustawie, będą pobierane opłaty.

Przewidziano także zmiany dotyczące ewidencji miejscowości, ulic i adresów, w której będą wykazywane – oprócz danych adresowych dotyczących budynków mieszkalnych oraz innych budynków przeznaczonych do stałego lub czasowego przebywania ludzi – także dane adresowe dotyczące np. parkingów, garaży, wjazdów i wejść do parków, ogrodów oraz innych miejsc zorganizowanego wypoczynku lub działalności gospodarczej.

Nowe regulacje określają ponadto kary pieniężne za przetwarzanie danych i innych materiałów z PZGiK bez wymaganej licencji, niezgodnie z warunkami licencji lub ich udostępnianie wbrew postanowieniom licencji osobom trzecim. Karę pieniężną będzie nakładał w drodze decyzji administracyjnej: główny geodeta kraju lub wojewódzki inspektor nadzoru geodezyjnego i kartograficznego. Kary stanowić będą dochody budżetu państwa.

JK