Czy można bezboleśnie wdrożyć GIS?

To pytanie było hasłem przewodnim X Podlaskiego Forum GIS, które 15 czerwca zakończyło się w podaugustowskich Serwach. W tegorocznej edycji konferencji uczestniczyło około 100 przedstawicieli administracji publicznej, uczelni, firm komercyjnych i innych instytucji.

Dyrektor Jerzy Zieliński (GUGiK) omówił obowiązujące w Polsce aspekty techniczne w zakresie zakładania i prowadzenia baz danych w systemach teleinformatycznych oraz stan zaawansowania realizowanych przez GUGiK projektów. Padło stwierdzenie, iż wdrożenie standardów technicznych w zakresie zakładania i prowadzenia baz danych w systemach teleinformatycznych jest bolesne, ale owocem tych prac są najnowsze geoprodukty. W nowej perspektywie finansowej UE 2014-20 GUGiK planuje dokończenie budowy ZSIN, nowej generacji map topograficznych, projektu budowy modeli i baz danych tematycznych dotyczących przede wszystkim danych środowiskowych.

Dr Ludmiła Pietrzak podkreśliła w swoim wystąpieniu, iż nie stworzymy prawidłowych baz danych bez wiarygodnej infrastruktury informacji przestrzennej, gdzie podstawowym obiektem przestrzennym jest działka ewidencyjna. Dlatego trzeba położyć duży nacisk na modernizację ewidencji gruntów i budynków, aby dane z EGiB mogły być zharmonizowane z innymi danymi w systemach informacji o terenie.
Z kolei geodeta województwa mazowieckiego Krzysztof Mączewski zwrócił uwagę na to, jak ważni przy realizacji wszelkich projektów finansowanych ze środków UE są zaangażowani partnerzy. Aby uzyskać dobry produkt e-usług na rzecz mieszkańców, musi być podjęty szereg działań przez zespół podmiotów każdego szczebla samorządu, tj. województwa, powiatu i gminy.

– Dane przestrzenne w Krajowym Systemie Ratownictwa potrzebne są zawsze, o każdej porze dnia i nocy, i często mogą decydować o podjętych czynnościach ratowniczych – mówili Przedstawiciele Komendy Wojewódzkiej Państwowej Straży Pożarnej w Białymstoku. Z dużym zainteresowaniem służby te oczekują na dane z BDGO10k, BDOT500, bazy PESEL. Rozwój GIS w służbach ratowniczych jest na początku drogi i nie jest bezbolesny, ale ich przedstawiciele już dostrzegają, jak ogromne daje możliwości.

Krzysztof Borys z firmy Geobid zwrócił uwagę na zagadnienia prawne. Podkreślał, iż w nowo wprowadzonych rozporządzeniach do ustawy o IIP (tj. BDOT, GESUT czy GML) jest sporo niejasności, które mogą stworzyć wiele problemów zarówno tym, którzy muszą się do nich stosować, jak i autorom oprogramowania. – Aby jakikolwiek projekt odniósł sukces i miał swoją wysoką jakość, powinny być zachowane w równowadze trzy elementy: koszt, zakres projektu i czas – mówiła z kolei Anna Biała z Esri Polska. Tomasz Berezowski z Intergraph Polska nieszablonowo spojrzał na temat wdrażania GIS-u, twierdząc iż zaledwie 16% projektów informatycznych kończy się sukcesem. Wynika to z niskiego poziomu zaufania pomiędzy stroną zlecającą projekt a wykonawcą. Sugerował zatem zachowanie zdrowego rozsądku i traktowanie się przez obie strony po partnersku.

Pierwszy dzień spotkania zakończył się dyskusją, której uczestnicy doszli do ciekawych konkluzji. Przy tworzeniu GIS-u występuje nie tylko ból, ale i choroby. Dyrektor Mączewski podkreślił, iż zatraciło się wśród geodetów poczucie rzetelności i etos przyzwoitej roboty geodezyjnej, wystosował jednocześnie apel o zachowanie przyzwoitości zawodowej. Padło też pytanie: Czy protokół ostatecznego odbioru można zaliczyć do sukcesu zrealizowania projektu GIS?

Dolnośląski wojewódzki inspektor nadzoru geodezyjnego i kartograficznego Alicja Meusz mówiła, iż dane z ewidencji gruntów i budynków są danymi kluczowymi do budowy GIS i nie da się go wdrożyć bezboleśnie. A filarami prac wdrożeniowych są: czas, finanse i ludzie. Dr Włodzimierz Kwiatkowski z Parku Krajobrazowego Puszczy Knyszyńskiej stwierdził, że nie tylko liczy się jakość danych, ale ich kompatybilność. Ciekawą myślą przewodnią referatu przedstawiciela RDOŚ Jakuba Bobrowskiego było uwolnienie danych sektora publicznego. Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Białymstoku udostępniła otwarte katalogi ze zbiorami danych, widząc w tym wiele korzyści, np. zebranie tego, co powstało za publiczne pieniądze, w jednym miejscu i łatwiejszy dostęp do tych zbiorów dla niespecjalistów.
Geodeta powiatu cieszyńskiego Henryka Bałys opowiadając o budowie swojego systemu i przeszkodach pojawiających się w jej trakcie, zaapelowała do GUGiK, aby jako instytucja centralna pomagał i wskazywał tym, którzy czują się na siłach i mają chęci do budowy SIP, z jakich środków Unii Europejskiej można skorzystać. Jej słowa „GIS nie można wdrożyć bezboleśnie. Ale warto!” mogą być podsumowaniem jubileuszowego X Podlaskiego Forum GIS.

Konferencji towarzyszyła prezentacja rozwiązań oferowanych przez firmy: Esri Polska, HP Polska, Plot-Mar, Océ, Kwant, Geobid, Geo-System oraz Impexgeo. Była to okazja do zapoznania się z rozwiązaniami informatycznymi, ale też urządzeniami do wielkoformatowego skanowania, kopiowania i drukowania oraz sprzętem pomiarowym do zastosowań w geodezji oraz GIS.

Obradom X Podlaskiego Forum GIS przewodniczyła Anna Rakieć, geodeta województwa podlaskiego. Gośćmi byli m.in. wicemarszałek województwa Mieczysław Baszko oraz dyrektor CODGiK Artur Kapuściński. Imprezę zorganizowali: Wojewódzki Ośrodek Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej w Białymstoku oraz Stowarzyszenie Geodetów Polskich oddział w Białymstoku. Patronat medialny nad imprezą objęła redakcja miesięcznika GEODETA oraz portalu Geoforum.pl.

Marta Anchimiuk (Departament Mienia i Geodezji UMWP)