Wkrótce Trybunał Konstytucyjny zajmie się opłatami

Wyznaczono już termin rozprawy, w trakcie której Trybunał Konstytucyjny, rozpozna wniosek Rzecznika Praw Obywatelskich w sprawie zbadania zgodności z ustawą zasadniczą przepisów dotyczących ustalania opłat za czynności związane z prowadzeniem państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego.

Rozprawa rozpocznie się 25 czerwca br. o godzinie 9:00.

Przypomnijmy, że RPO Irena Lipowicz wniosła w lipcu ubiegłego roku o stwierdzenie niezgodności art. 40 ust. 5 pkt 1 lit. b ustawy z 17 maja 1989 r. Prawo geodezyjne i kartograficzne, który głosi, że: „Minister właściwy do spraw administracji publicznej określi, w drodze rozporządzeń, wysokość opłat za czynności związane z prowadzeniem państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego i uzgadnianiem usytuowania projektowanych sieci uzbrojenia terenu oraz związane z prowadzeniem krajowego systemu informacji o terenie, za udzielanie informacji, a także za wykonywanie wyrysów i wypisów z operatu ewidencyjnego, uwzględniając potrzeby rożnych podmiotów oraz konieczność zapewnienia środków na aktualizację i utrzymywanie państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego”.

We wniosku napisano m.in., że arbitralność ustalania opłat na podstawie rozporządzenia stała się źródłem skarg kierowanych do Rzecznika (31 stycznia br. wniosek o wystąpienie do Trybunału Konstytucyjnego w sprawie tych przepisów zgłosiła do RPO Geodezyjna Izba Gospodarcza). Analizując je, rzecznik doszedł do wniosku, że wątpliwości konstytucyjne budzi konstrukcja upoważnienia ustawowego.

W ocenie rzecznika opłata za czynności geodezyjne i kartograficzne ma charakter daniny publicznej. Opłaty te powinny więc być nie tylko nałożone ustawą, lecz ustawa powinna też określać szczegółowo zasady ustalania ich wysokości. W rezultacie ustawodawca powinien wyczerpująco uregulować zasady kalkulacji tych opłat, tak aby wyeliminować dowolność podczas określania ich ostatecznej wysokości. Tymczasem obecne przepisy w tym względzie nie spełniają konstytucyjnego warunku szczegółowości pod względem treściowym.

RPO zwraca ponadto uwagę, iż zgodnie z Pgik rozporządzenie ws. opłat ma określać wysokość opłat „za czynności związane z prowadzeniem państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego”. Nie sposób jednak na podstawie przepisów Prawa geodezyjnego i kartograficznego ustalić katalogu tych czynności, a więc które z nich są związane z prowadzeniem zasobu.

JK