Każdy może zrobić bezbłędną mapę

Choć programy GIS-owe znacznie ułatwiają robienie map, w rękach osób niedoświadczonych są źródłem wielu błędów. By pomóc ich unikać, pracownicy Katedry Kartografii Uniwersytetu Warszawskiego udostępnili w internecie „Atlas metod kartograficznych”.

Jego twórcy, dr hab. Jacek Pasławski, dr Jolanta Korycka-Skorupa, dr Tomasz Opach oraz Tomasz Nowacki, zaprezentowali go dziś (19 marca) na otwartym seminarium Katedry. Atlas zaprojektowano przede wszystkim z myślą o osobach, które nie posiadają gruntownej wiedzy kartograficznej, a coraz częściej zajmują się redakcją map. W swojej pracy osoby takie na ogół wykorzystują oprogramowanie GIS-owe, dzięki któremu nawet skomplikowane opracowanie można wykonać szybko i łatwo. Niestety, jak zauważył dr hab. Jacek Pasławski, aplikacje te są wciąż projektowane tak, że stworzone z ich użyciem mapy najeżone są poważnymi błędami metodycznymi. Co gorsza, błędy te stają się coraz powszechniejsze, przez co bywają uznawane za poprawny sposób redakcji mapy. Internetowy „Atlas metod kartograficznych” ma w przystępny sposób wyjaśniać, jak ich unikać oraz jak krok po kroku opracować poprawną pod względem metodycznym mapę.

Publikacja składa się z czterech części. W pierwszej zaprezentowano historię form i metod kartograficznej prezentacji. Druga poświęcona jest teoretycznym zagadnieniom przejścia od danych do mapy. Trzecia skupia się zaś na praktycznych aspektach wykorzystania każdej z metod ilościowych, a więc: kartodiagramu, kartogramu, sygnatur ilościowych, kropkowej i izolinii. Czytelnik dowie się z niej m.in. tego, w jakim przypadku można ich używać oraz jakie problemy mogą się z tym wiązać.

Czwarta cześć jest najbardziej obszerna i składa się z kilkudziesięciu plansz pokazujących praktyczne zastosowanie wszystkich metod. Większość z nich to prezentacje interaktywne, w których można zmieniać np. skalę barwną, liczbę klas oraz metodę ich wyznaczania, a nawet dane źródłowe czy mapę podkładową. Dzięki tym narzędziom internauta możne samodzielnie przekonać się, jakie parametry dobrać, by mapa była czytelna i poprawna metodycznie. Może także zapoznać się z komentarzem pod każdą z plansz, który wyjaśnia, jakie rozwiązanie jest optymalne, a jakie zawiera błędy. Wyróżnione na zielono elementy w bocznym menu sugerują natomiast, jakich jeszcze metod można użyć do prezentacji danego zbioru.

Mapy w „Atlasie metod kartograficznych” generowane są dynamicznie dzięki wykorzystaniu bazy danych MySQL. Jednocześnie zrezygnowano z użycia jakichkolwiek programów GIS-owych, gdyż zawierały one wiele błędów metodycznych. Jak podkreślał Tomasz Nowacki, wykorzystanie bazy danych pozwoli na dalszy rozwój serwisu. Możliwe będzie np. rozbudowanie go o kolejne mapy, metody jakościowe (nieuwzględnione w I wersji) czy udostępnienie narzędzia do wgrywania własnych danych statystycznych i podkładowych.

Prace nad atlasem trwały dwa lata, a serwis w ostatecznej wersji ma być udostępniony na początku maja br. pod adresem Educarto.pl. Zdaniem twórców będzie to pierwsza tak obszerna krajowa publikacja poświęcona temu zagadnieniu, która może być wykorzystywana nie tylko przez kartografów amatorów, ale i jako materiał edukacyjny dla różnych kierunków studiów.

Jerzy Królikowski