GMES: w perspektywie miliardy euro

6 października Satelitarne Centrum Operacji Regionalnych w Komorowie k. Ostrowi Mazowieckiej odwiedzili Jose Achache, dyrektor Sekretariatu Programu GEO (Global Earth Observations), Christophe Humin z firmy Spot Image i Piotr Tutak, sekretarz stanu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów.
Wizytę połączono z wyjazdowym spotkaniem Międzyresortowej Grupy Roboczej ds. GMES.

GMES (Global Monitoring for Environment and Security) jest projektem Unii Europejskiej i ESA o charakterze politycznym i technicznym, mającym na celu zapewnienie Europie niezależności w zakresie dostępu do danych o znaczeniu geostrategicznym. Obserwacje satelitarne, powietrzne i naziemne mają dostarczać szczegółowych informacji w zakresie monitoringu środowiska i bezpieczeństwa. W wymiarze strategicznym GMES ma zapewnić Europie rozwój własnych technologii i systemów satelitarnych, w wymiarze politycznym – niezależność, a w ekonomicznym miliardowe korzyści.

Z wykonanego na zlecenie ESA i opublikowanego w ubiegłym tygodniu raportu firmy doradczej PriceWaterhouseCoopers wynika, że realizacja programu GMES może wygenerować w długiej perspektywie potencjalne korzyści w wysokości 120 mld euro. W raporcie zdefiniowano je jako sumę korzyści ekonomicznych i społecznych.
Tak zwane natychmiastowe korzyści, czyli niewymagające tworzenia nowej infrastruktury, oszacowano na 2,8 mld euro (w okresie do końca 2008 roku).Korzyści odczuwane w skali europejskiej lub lokalnej (do 2011 r.) określono na 14,6 mld euro, natomiast globalne (do 2025 r.) na 18,6 mld euro, z możliwością osiągnięcia nawet 120 mld.
Korzyści w skali globalnej związane są z lepszym prognozowaniem pogody, bardziej racjonalnym wykorzystaniem zasobów naturalnych czy zapobieganiem katastrofom naturalnym. Jednak w dużym stopniu zależą one od zachowania społeczności lokalnych, respektowania zapisów traktatów środowiskowych (np. z Kioto) itp.
Według planów pierwsze serwisy GMES uruchomione zostaną od 2008 r.
Warto też wiedzieć, że w latach 2007-13 nakłady Unii Europejskiej na komponent „Przestrzeń kosmiczna i bezpieczeństwo” wyniosą 2,85 mld euro. Z tej kwoty 1,2 mld zostanie przeznaczone na GMES.

Ile z tego tortu uszczkną polskie firmy i instytucje? Nie wiadomo. Wiadomo jednak, że jeśli najwyższe czynniki w państwie będą do sprawy GMES i technologii satelitarnych przykładały taką wagę jak do tej pory, to obejdziemy się smakiem. A dwuletnie starania dr Andrzeja Jagusiewicza z GIOŚ (szefa GMES w Polsce, na zdjęciu), zapaleńców z Centrum Badań Kosmicznych, IGiK oraz kilku firm komercyjnych, w tym Techmeksu (będącego gospodarzem spotkania), spełzną na niczym.

Jerzy Przywara