O nowych wyzwaniach dla kartografów w PPK

W dobie swobodnego dostępu do ogromnych zasobów danych przestrzennych w internecie, a także możliwości opracowywania własnych prezentacji kartograficznych rolą zawodowych kartografów powinna być budowa mechanizmów pomagających każdemu użytkownikowi w wykonywaniu poprawnych geowizualizacji danych.

Taką tezę stawiają autorzy opublikowanego w drugim tegorocznym wydaniu „Polskiego Przeglądu Kartograficznego” artykułu o metodycznym wspomaganiu opracowywania geokompozycji w internetowych serwisach map i geoportalach. Zdaniem dr. Dariusza Gotliba i Michała Kukułki rozwiązaniem może być koncepcja „kreatora geokompozycji internetowej”, czyli aplikacji (lub zestawu funkcji) ułatwiającej użytkownikowi efektywne korzystanie z przekazu kartograficznego udostępnianego przez serwisy internetowe. Tym bardziej, że – jak podkreślają autorzy – możliwości technologiczne w zakresie udostępniania danych przestrzennych w internecie będą rosły, a jednocześnie wzrastała będzie liczba decyzji podejmowanych z wykorzystaniem serwisów map i geoportali. Ich zdaniem zakres możliwości tworzenia geokompozycji przez użytkownika powinien być zatem ściśle określony przez kartografa projektanta i zależeć od zawartości oraz jakości danych źródłowych. Kreator na podstawie odpowiednio przygotowanych metadanych ograniczałby swobodę użytkownika, jednocześnie redukując możliwość wykonywania niepoprawnych geokompozycji. Tego rodzaju moderowanie gwarantowałoby większą spójność i niezbędną dokładność przekazu kartograficznego, a tym samym zwiększałoby użyteczność geoportalu czy serwisu map.

Ponadto w PPK można przeczytać o generalizacji osadnictwa i sieci drogowej na mapach przeglądowych. W drugiej części swojego artykułu dr Izabela Karsznia prezentuje implementację zaprezentowanych wcześniej metod generalizacji w systemach informacji geograficznej.

Z kolei prof. Wiesława Żyszkowska i Małgorzata Wieczorek z Zakładu Kartografii Uniwersytetu Wrocławskiego przedstawiają, mającą ponadstupięćdziesięcioletnią tradycję, geomorfometrię jako dziedzinę związaną z określaniem morfometrycznych cech powierzchni terenu, jej podstawowe problemy oraz metody oparte na numerycznych modelach terenu. Zdaniem autorek kluczowym problemem niezmiennie pozostaje umiejętność interpretacji wyników obliczeń oraz synteza relacji, jakie zachodzą między morfometrycznymi cechami powierzchni terenu i innymi elementami środowiska.

Dr Tomasz Opach omawia natomiast zastosowanie techniki eye-tracking, zwanej okulografią lub pomiarem ruchów gałki ocznej, w kartografii. Przypomnijmy, że publikację tę poprzedziła prezentacja podczas kwietniowego seminarium otwartego w Katedrze Kartografii Uniwersytetu Warszawskiego, podczas którego autor przekonywał, że ta metoda może być rozwiązaniem problemu braku obiektywnych metod weryfikacji badań nad użytkowaniem map.

AW