Francuski wojskowy; matematyk, fizyk, geodeta, kartograf. Urodził się 4 maja 1733 roku w Dax niedaleko granicy z Hiszpanią, w arystokratycznej rodzinie z wojskowymi tradycjami. Od najmłodszych lat zdradzał zdolności matematyczne. Jego pierwszym nauczycielem był kuzyn Jacques-Francoise de Borda, pasjonat matematyki. W latach 1744-48 Jean Charles pobierał nauki w szkole jezuitów w La Fleche. Następnie rozpoczął karierę w armii. W 1753 roku swoją pierwszą pracę naukową na temat geometrii wysłał do d’Alamberta. W 1755 roku został wykładowcą matematyki w Korpusie Kawalerii. W ciągu roku ukończył dwuletnie studia w Ecole du Genie at Meziere (1758). Został inżynierem we francuskiej marynarce wojennej. W czasie licznych podróży przez Atlantyk prowadził badania hydrograficzne, prace kartograficzne i studia nad zagadnieniem określenia długości geograficznej na morzu (1771 r.). Był autorem m.in. map Wysp Azorskich i Wysp Kanaryjskich. Dowodził statkami floty francuskiej w czasie amerykańskiej wojny o niepodległość, gdy Francja wystąpiła przeciw Anglii. W 1782 roku dostał się na krótko do niewoli brytyjskiej. Po powrocie do kraju poświęcił się pracy naukowej.

Zajmował się m.in. mechaniką płynów, zastosowaniem matematyki w obliczeniach geodezyjnych, rachunkiem różniczkowym i wariacyjnym, konstruowaniem instrumentów geodezyjnych. W połowie lat 80. zbudował instrument (tzw. koło powtarzające Bordy), który posłużył do pomiarów długości stopnia południka. Instrument składał się z dwóch niezależnie obracających się kół z dwiema lunetami. Zastosowanie koła pozwoliło na znaczny wzrost dokładności pomiarów kątów w geodezji. Borda był szefem Komisji Wag i Miar, która zajmowała się m.in. standaryzacją długości metra. Komisja nie przyjęła jednak propozycji Bordy, by wzorcem metra była długość wahadła 1-sekundowego, lecz zaaprobowała wielkość 1/10 mln części ćwiartki południka ziemskiego. W 1792 roku Borda określił długość wahadła sekundowego oraz metodę precyzyjnego obliczenia okresu wahań wahadła. Był również pomysłodawcą podziału koła na grady (czyli podzielenia kąta prostego na 100 stopni, stopni na 100 minut, a tych na 100 sekund). Jego ideę rozwinął w 1804 roku Delambre, publikując dziesiętne tablice trygonometryczne. W 1769 roku Borda został członkiem Akademii Morskiej, w 1772 – francuskiej Akademii Nauk, a w 1795 – biura ds. określenia długości geograficznej na morzu. W 1793 roku w czasie tzw. okresu Terroru wycofał się z życia publicznego.
Zmarł po długiej chorobie 19 lutego 1799 roku w Paryżu, tuż przed zakończeniem prac nad definicją metra.

Oprac. JP