Przepisy ws. uwierzytelniania niekonstytucyjne?

Obowiązująca od dziś (1 lipca) nowelizacja Prawa geodezyjnego i kartograficznego miała porządkować kwestię uwierzytelniania dokumentów geodezyjnych. Według ekspertyzy sporządzonej na zamówienie Polskiego Towarzystwa Geodezyjnego skutek jej wejścia w życie może być odwrotny od zamierzonego.

EkspertyzÄ™ sporzÄ…dziÅ‚ prof. Marek Chmaj – specjalista w zakresie prawa konstytucyjnego i administracyjnego. Z opracowania wynika m.in., że:

• Klauzula, która używana jest obecnie do uwierzytelniania dokumentów geodezyjnych przeznaczonych dla zamawiajÄ…cego, poÅ›wiadcza jedynie przyjÄ™cie operatu do zasobu. Trudno wiÄ™c mówić, by jej przybijanie byÅ‚o tożsame z czynnoÅ›ciÄ… uwierzytelnienia, a to poddaje w wÄ…tpliwość pobieranie jakiejkolwiek opÅ‚aty z tego tytuÅ‚u.
• Wzór tej klauzuli okreÅ›lony jest w rozporzÄ…dzeniu z 2013 r. ws. organizacji i trybu prowadzenia paÅ„stwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego (zaÅ‚. 5). Delegacja ustawowa nie daje jednak do tego upoważnienia. WedÅ‚ug autora ekspertyzy klauzula powinna być okreÅ›lona w rozporzÄ…dzeniu z 2014 r. w sprawie sposobu i trybu uwierzytelniania przez organy SÅ‚użby Geodezyjnej i Kartograficznej dokumentów na potrzeby postÄ™powaÅ„ administracyjnych, sÄ…dowych lub czynnoÅ›ci cywilnoprawnych. Jej brak poddaje w wÄ…tpliwość zgodność tego z aktu z okreÅ›lonÄ… w art. 2 konstytucji zasadÄ… przyzwoitej legislacji.
• Na gruncie Prawa geodezyjnego i kartograficznego uwierzytelnianie dokumentów na potrzeby budownictwa (map do celów projektowych, inwentaryzacji powykonawczych) jest niemożliwie.
• Art. 12b ust 5 Pgik w nowym brzmieniu nie generuje kompetencji organów prowadzÄ…cych postÄ™powania administracyjne ani sÄ…dów do żądania od strony zÅ‚ożenia uwierzytelnionego dokumentu. ObowiÄ…zek przedÅ‚ożenia uwierzytelnionego dokumentu powinien bowiem wynikać z przepisu szczególnego dla okreÅ›lonego postÄ™powania.
• JeÅ›li wniosek o uwierzytelnienie skÅ‚ada wykonawca pracy geodezyjnej, to zgodnie z obowiÄ…zujÄ…cym od zeszÅ‚ego roku cennikiem powinno siÄ™ zastosować współczynnik K=0,5 (cena jest wiÄ™c o poÅ‚owÄ™ niższa).

„Polskie Towarzystwo Geodezyjne od samego poczÄ…tku byÅ‚o przeciwne dokonywaniu proponowanych zmian i wskazywaÅ‚o, że koniecznym jest jedynie doprecyzowanie przepisów wykonawczych do ustawy, poprzez okreÅ›lenie legalnej treÅ›ci klauzuli przeznaczonej dla potrzeb uwierzytelniania dokumentacji. Nasze stanowisko nie zostaÅ‚o jednakże uwzglÄ™dnione i nowelizacja staÅ‚a siÄ™ faktem” – komentuje opiniÄ™ prof. Chmaja prezes PTG JarosÅ‚aw Formalewicz. „Ustalenia z ekspertyzy w peÅ‚ni potwierdzajÄ… naszÄ… wczeÅ›niejsze diagnozy. Możemy nawet zaryzykować twierdzenie, że sÄ… wrÄ™cz druzgocÄ…ce zarówno dla projektodawców tych zmian, organów paÅ„stwowych stanowiÄ…cych prawo, jak również starostw powiatowych i caÅ‚ej SÅ‚użby Geodezyjnej i Kartograficznej, stosujÄ…cych to prawo w praktyce” – dodaje.

„WrÄ™cz z nieukrywanym zdumieniem i zaskoczeniem stwierdzamy, że ostatnia nowelizacja faktycznie spowodowaÅ‚a upodmiotowienie wykonawców prac geodezyjnych i prac kartograficznych, o czym byÅ‚ Å‚askaw informować Pan Minister StanisÅ‚aw Huskowski podczas uzasadniania proponowanych zmian w Sejmie. Bo faktycznie opinia potwierdza, że od 1 lipca 2015 r. ani organ nie bÄ™dzie miaÅ‚ obowiÄ…zku opatrywania z urzÄ™du dokumentów odpowiednimi klauzulami urzÄ™dowymi, ani też nie bÄ™dzie istniaÅ‚ obowiÄ…zek uwierzytelniania tej dokumentacji” – podsumowuje treść opracowania prezes PTG.

JarosÅ‚aw Formalewicz dodaje, że wykonanie ekspertyzy nie byÅ‚oby możliwie, gdyby nie darowizny zÅ‚ożone w ramach akcji „Symboliczna zÅ‚otówka dla normalnoÅ›ci w Geodezji”. Dlatego zachÄ™ca wszystkich czÅ‚onków i sympatyków PTG do wykorzystywania i upowszechniania tego dokumentu. „Ze swojej strony prosimy jedynie o informowanie nas o sposobie jej wykorzystania” – mówi prezes PTG.

Pełna treść ekspertyzy

Więcej o nowelizacji Pgik oraz o ekspertyzie prof. Marka Chmaja piszemy w lipcowym GEODECIE (wkrótce w sprzedaży)

JK