LiDAR odkrywa zapomniane miasta

Dzięki wykorzystaniu lotniczego skaningu laserowego naukowcom udało się odkryć w Kambodży rozległe i dotychczas nieudokumentowane średniowieczne miasta. O ich dokonaniach szeroko rozpisują się światowe media.

fot. CALI

Badania kambodżańskiej dżungli przeprowadzono w ramach projektu Cambodian Archaeological Lidar Initiative (CALI) współfinansowanego ze środków Unii Europejskiej. Wykorzystano do tego skanowanie laserowe z pokładu helikoptera, które pozwoliło zebrać chmurę punktów o gęstości około 16 pkt/m kw. Dane pozyskano w 2012 roku. W pierwszej kolejności potwierdziły one istnienie Mahendraparvata – starożytnego miasta nieopodal Angkor Wat. Jednak dalsza analiza chmury punktów pozwoliła dokonać wielu innych odkryć, które oficjalnie pokazano 13 czerwca w Królewskim Towarzystwie Geograficznym w Londynie.

Zaprezentowano wówczas m.in. szczegółową mapę ogromnego kompleksu miejskiego otaczającego kamienną świątynię Preah Khan Kompong Svay, szereg stanowisk do wytapiania żelaza datowanych na epokę Angkoru oraz nowe informacje na temat złożonego systemu kanałów, które zapewniały nawadnianie regionu. Nowe dane odwzorowują także pełną rozpiętość Mahendraparvata, co znacznie zwiększy precyzyjność przyszłych wykopalisk i zmniejszy ich czasochłonność.

Jedno z najbardziej uderzających odkryć, jakie przynosi dorobek CALI, dotyczy ujawnienia dowodów na duże skupiska ludzi osiedlonych wokół wszystkich starożytnych kompleksów świątyń khmerskich, co potencjalnie czyni je największymi aglomeracjami miejskimi w XII w., kiedy to Imperium Khmerskie osiągnęło swój punkt kulminacyjny. Po jego upadku historia Kambodży jest zasadniczo postrzegana jako pasmo strat, wycofania i nieobecności, bowiem region zdominowany został przez inne mocarstwa. Archeologowie i historycy mają teraz jednak nadzieję, że ustalenia CALI wskazujące na tak intensywną urbanizację pozwolą ustalić, na ile ta tradycyjna interpretacja historii jest trafna. Okres określany zazwyczaj mianem „kambodżańskiego wieku ciemnego” może okazać się tak naprawdę znacznie bardziej różnorodny i tętniący życiem, niż dotychczas sądzono.

Eksperci zasadniczo zgadzają się, że ustalenia CALI w Kambodży są najbardziej znaczącymi odkryciami archeologicznymi ostatnich lat, a technologia LiDAR jest cennym, nowym narzędziem w rękach archeologów dążących do lepszego poznania dawno minionych i zaginionych cywilizacji.

Źródło: CORDIS, JK