Ciekawe Tematyarchiwum Geodetywiadomościnewsletterkontaktreklama
Najnowsze wydarzenia z dziedziny geodezji, nawigacji satelitarnej, GIS, katastru, teledetekcji, kartografii. Nowości rynkowe, technologiczne, prawne, wydawnicze. Konferencje, targi, administracja.
publikacje
blog

Archiwum GEODETY

Internetowe Archiwum GEODETY jest ogólnodostępne i zawiera:
• wszystkie artykuły zamieszczone w miesięczniku GEODETA w latach 1995–2023 w postaci osobnych plików PDF;
• wszystkie wydania miesięcznika GEODETA z lat 1995–2023 w postaci plików PDF.
Pliki można ściągać do wykorzystania na własne potrzeby. Copyright GEODETA Sp. z o.o. i następcy prawni. Wszystkie prawa zastrzeżone łącznie z tłumaczeniami na języki obce.

W przypadku problemów z dostępem do internetowego Archiwum GEODETY prosimy o kontakt mailowy (geoforum@geoforum.pl)


1995•1996•1997•1998•1999•2000•2001
2002•2003•2004•2005•2006•2007•2008
2009•2010•2011•2012•2013•2014•2015
2016•2017•2018•2019•2020•2021•2022
2023
| Styczeń 2014, Nr 1 (224) |


• Plusy i minusy 2013 – subiektywne podsumowanie wydarzeń roku • Sztafeta pokoleń – rozmowa o spuściźnie prof. Andrzeja Makowskiego i dr. Krzysztofa Buczkowskiego • Czy robot zastąpi geodetę? • Nie znamy dnia ani godziny – przykłady postępowań dyscyplinarnych wobec geodetów omawia sędzia Magdalena Durzyńska ...

powrót

Tomasz Hadaś, Jarosław Bosy, Jan Kapłon, Witold Rohm, Jan Sierny, Karina Wilgan

Meteorologia GNSS

Modelowanie stanu troposfery z wykorzystaniem obserwacji GNSS i meteorologicznych

Powstały na Uniwersytecie Przyrodniczym we Wrocławiu operacyjny serwis czasu rzeczywistego udostępnia wiarygodne informacje o ciśnieniu, temperaturze i zawartości pary wodnej dla dowolnego miejsca w kraju. Są one przydatne m.in. do redukcji opóźnienia troposferycznego w pozycjonowaniu GNSS.

Opracowanie obserwacji z systemów nawigacji satelitarnej umożliwia określenie stanu atmosfery, ponieważ sygnał z satelitów jest opóźniony w wyniku przejścia przez jej warstwy: troposferę i jonosferę. Zdalną detekcję stanu tropo­sfery z wykorzystaniem obserwacji z systemów GNSS nazywa się meteorologią GNSS. W połączeniu z informacjami o wartości podstawowych parametrów atmosfery: temperatury i ciś­nienia atmosferycznego na powierzchni terenu, służy ona do określenia zawartości pary wodnej w troposferze. Parametr ten znajduje zastosowanie w numerycznych modelach prognozy pogody oraz w pozycjonowaniu satelitarnym. Znajomość przestrzennego rozkładu temperatury, ciśnienia atmosferycznego i wilgotności pozwala obliczyć na podstawie empirycznych wzorów opóźnienie troposferyczne w kierunku zenitu (ZTD, Zenith Total Delay). Następnie poprzez wykorzystanie funkcji mapujących można przeliczyć ZTD na opóźnienie skośne (STD, Slant Total Delay) i zredukować wpływ troposfery na obserwacje kodowe i fazowe, bez konieczności stosowania kombinacji liniowych obserwacji lub technik różnicowych.

W ramach realizacji grantu rozwojowego „Budowa modułów wspomagania serwisów czasu rzeczywistego systemu ASG-
-EUPOS” (ASG+) powstały moduły monitorowania i predykcji stanu troposfery z wysoką rozdzielczością czasowo-przestrzenną dla terytorium Polski [patrz też GEODETA 7/2013 – red.]. W wyniku badań prowadzonych w projekcie Narodowego Centrum Nauki pt. „NRT model stanu atmosfery dla obszaru Polski z pomiarów GNSS i meteorologicznych realizowanych na stacjach referencyjnych systemu ASG-EUPOS” i wyżej wymienionego grantu rozwojowego w Instytucie Geodezji i Geoinformatyki Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu opracowano dwa niezależne modele troposfery, które w połączeniu z systemem wzajemnej walidacji tworzą operacyjny serwis czasu rzeczywistego. Poprawa w pozycjonowaniu z wykorzystaniem tych serwisów polega na wyznaczeniu wpływu opóźnienia troposferycznego na podstawie faktycznych obserwacji zamiast z modeli deterministycznych. Jest to szczególnie korzystne w nietypowych warunkach pogodowych, przy krótkich sesjach obserwacyjnych oraz w pomiarach kinematycznych w czasie rzeczywistym.

• Fizyka troposfery

Troposfera jest najniższą (zaczyna się przy powierzchni Ziemi) i najcieńszą (grubość ok. 7-18 km) warstwą atmosfery, stanowiącą jednocześnie 80% jej całkowitej masy. Jest ośrodkiem niedyspersyjnym dla fal elektromagnetycznych o częstotliwoś­ci do 15 GHz, a więc także dla sygnałów GNSS. Opóźnienie troposferyczne nie zależy od częstotliwości syg­nału GNSS, dlatego obserwacje kodowe i fazowe na różnych częstotliwościach obarczone są tym samym błędem. Uniemożliwia to utworzenie kombinacji liniowej obserwacji wolnej od wpływu troposfery, jak to ma miejsce w przypadku jonosfery. W związku z tym jedyną możliwością eliminacji wpływu troposfery jest wykorzystanie zewnętrznego modelu i/lub estymacja poprawek na podstawie danych obserwacyjnych.

Troposfera składa się z cząsteczek suchych gazów (głównie z azotu – 78%, i tlenu – 21%) oraz pary wodnej. Analogicznie w refrakcji troposferycznej możemy wyróżnić:
• składową suchą, której wpływ zależy od lokalnej temperatury i ciśnienia powietrza,
• składową mokrą, zależną od zawartości pary wodnej wzdłuż trasy sygnału GNSS.
Wartość składowej mokrej opóźnienia troposferycznego dla średnich szerokości geograficznych jest o rząd mniejsza od wartości składowej suchej, lecz zawartość pary wodnej, w przeciwieństwie do pozostałych cząsteczek, jest bardzo zmienna w czasie i przestrzeni, przez co trudno przewidzieć jej rozkład (Kleijer, 2004)...

Pełna treść artykułu w styczniowym wydaniu GEODETY

powrót

dodaj komentarz

KOMENTARZE Komentarze są wyłącznie opiniami osób je zamieszczających i nie odzwierciedlają stanowiska redakcji Geoforum. Zabrania się zamieszczania linków i adresów stron internetowych, reklam oraz tekstów wulgarnych, oszczerczych, rasistowskich, szerzących nienawiść, zawierających groźby i innych, które mogą być sprzeczne z prawem. W przypadku niezachowania powyższych reguł oraz elementarnych zasad kultury wypowiedzi administrator zastrzega sobie prawo do kasowania całych wpisów. Użytkownik portalu Geoforum.pl ponosi wyłączną odpowiedzialność za zamieszczane przez siebie komentarze, w szczególności jest odpowiedzialny za ewentualne naruszenie praw lub dóbr osób trzecich oraz szkody wynikłe z tego tytułu.

ładowanie komentarzy

kalendarium imprez
filmy
Mapa Miejsc Pamięci Narodowej
czy wiesz, że...
© 2023 - 2024 Geo-System Sp. z o.o.

O nas

Geoforum.pl jest portalem internetowym i obszernym kompendium wiedzy na tematy związane z geodezją, kartografią, katastrem, GIS-em, fotogrametrią i teledetekcją, nawigacją satelitarną itp.

Historia

Portal Geoforum.pl został uruchomiony przez redakcję miesięcznika GEODETA w 2005 r. i był prowadzony do 2023 r. przez Geodeta Sp. z o.o.
Od 2 maja 2023 roku serwis prowadzony jest przez Geo-System Sp. z o.o.

Reklama

Zapraszamy do kontaktu na adres
redakcji:

Kontakt

Redaktor prowadzący:
Damian Czekaj
Sekretarz redakcji:
Oliwia Horbaczewska
prześlij newsa
facebook twitter linkedIn Instagram RSS