powrót

Krzysztof Świątek, Karol Dawidowicz

Satelitarnie czy klasycznie?

Analiza porównawcza współczesnych modeli geoidy dla obszaru Polski
Wraz ze wzrostem dokładności modeli geoidy niwelacja satelitarna będzie zastępowała klasyczne pomiary niwelacyjne. Dlatego w ostatnich latach położono duży nacisk na opracowanie globalnego modelu geoidy z kilkucentymetrową dokładnością. Analiza wyników wyznaczenia wysokości normalnych z wykorzystaniem obserwacji GPS oraz dostępnych obecnie modeli geoidy dla obszaru Polski dowodzi, że już jest możliwe osiągnięcie dokładności rzędu ±4 cm.

Wyznaczanie przebiegu geoidy w Polsce
Pierwsze wyznaczenie astro-grawimetrycznej geoidy dla obszaru Polski zostało zrealizowane w 1961 roku, drugie – w 1970, a trzecie – w 1978. Rozdzielczość ostatniej wersji była rzędu 20 x 20 km, a dokładność względna wyznaczenia ΔN jest szacowana na około 68 cm/100 km. Grawimetryczna geoida dla obszaru Polski obliczona przez Adama Łyszkowicza w 1993 roku charakteryzowała się błędem bezwzględnym rzędu ±25 cm i rozdzielczością około 10 x 10 km. Względna dokładność wynosiła około 7 cm/100 km. W następnym rozwiązaniu (z 1994 roku) błąd bezwzględny był rzędu ±14 cm, a względny – 5 cm/100 km. W 1995 roku Adam Łyszkowicz po raz pierwszy wyznaczył grawimetryczną quasi-geoidę dla Polski. Błąd bezwzględny tego rozwiązania wyniósł około ±9 cm, względny – średnio 2 cm/100 km, przy rozdzielczości modelu około 2 km x 2 km. W 1997 roku ten sam autor zrealizował kolejne obliczenie geoidy/ quasi-geoidy (quasi97b) i uzyskał błąd bezwzględny rzędu ±3 cm i błąd względny około 1 cm/100 km [Łyszkowicz A., 1998]. Dwa ostatnie modele dopasowane są do układu wysokościowego Kronsztad ’86, a tym samym są spójne z obowiązującym w Polsce systemem wysokości normalnych

Geoida a quasi-geoida
Wzrost w ostatnich latach zainteresowania utworzeniem dokładnego modelu geoidy bierze się stąd, że model taki pozwoli łby na pełne wykorzystanie dokładności techniki satelitarnej w praktyce geodezyjnej, a w szczególności w niwelacji satelitarnej. Niwelacja ta to proces prowadzący do uzyskania wysokości ortometrycznych na podstawie wysokości elipsoidalnych wyznaczonych techniką GPS oraz dodatkowych informacji, które umożliwiają określenie odstępów N geoidy od elipsoidy WGS-84.

Pełna treść artykułu w marcowym wydaniu GEODETY

powrót

KOMENTARZE Komentarze są wyłącznie opiniami osób je zamieszczających i nie odzwierciedlają stanowiska redakcji Geoforum. Zabrania się zamieszczania linków i adresów stron internetowych, reklam oraz tekstów wulgarnych, oszczerczych, rasistowskich, szerzących nienawiść, zawierających groźby i innych, które mogą być sprzeczne z prawem. W przypadku niezachowania powyższych reguł oraz elementarnych zasad kultury wypowiedzi administrator zastrzega sobie prawo do kasowania całych wpisów. Użytkownik portalu Geoforum.pl ponosi wyłączną odpowiedzialność za zamieszczane przez siebie komentarze, w szczególności jest odpowiedzialny za ewentualne naruszenie praw lub dóbr osób trzecich oraz szkody wynikłe z tego tytułu.