W niniejszym opracowaniu skupiamy się tylko na kontrolach w trybie zwykłym, objętych stosownym planem na dany rok, w wyniku których sporządzane są wystąpienia pokontrolne zawierające m.in. ocenę oraz zalecenia wskazujące, jak wyeliminować stwierdzone naruszenia. Tym samym nie uwzględniliśmy kontroli sprawdzających w trybie uproszczonym – im zamierzamy się przyjrzeć w osobnym materiale.
Ponadto – z racji tego, że nie dla wszystkich kontroli przeprowadzonych w 2024 r. są już dostępne wystąpienia pokontrolne – nasza analiza objęła lata 2020–2023. W badaniu nie uwzględniliśmy też kontroli w urzędach marszałkowskich – skoncentrowaliśmy się tylko na tych realizowanych w starostwach powiatowych, urzędach miast na prawach powiatów oraz urzędach gmin, które przejęły od starostw zadania z zakresu geodezji.
W dalszej części artykułu, pisząc o starostwach i powiatach, mamy na myśli wszystkie urzędy i jednostki samorządu terytorialnego, które realizują powiatowe zadania z zakresu geodezji i kartografii.
• Liczba kontroli
W latach 2020–2023 wojewódzcy inspektorzy przeprowadzili w sumie 446 kontroli w trybie zwykłym. Daje to średnią 1,16 kontroli na powiat. Najwięcej – 54 – zrealizował mazowiecki WINGiK, a najmniej – 12 – lubuski. Oczywiście liczba kontroli w dużej mierze wynika z liczby powiatów w danym województwie. Stąd też ciekawszym parametrem wydaje się być iloraz liczby kontroli do liczby powiatów. Współczynnik ten okazał się najwyższy dla województwa świętokrzyskiego (2,21), a najniższy – dla dolnośląskiego (0,73).
Województwo dolnośląskie charakteryzuje się też najniższym procentem powiatów objętych kontrolą zwykłą w badanym przez nas okresie – DWINGiK skontrolował 22 z 30 powiatów, osiągając wynik 73%. Z kolei dziewięcioro inspektorów (łódzki, małopolski, opolski, podkarpacki, podlaski, pomorski, świętokrzyski, warmińsko-mazurski oraz zachodniopomorski) zwizytowało każdy z podległych sobie powiatów. W skali kraju w latach 2020–2023 kontrolerzy w trybie zwykłym przynajmniej raz zawitali do 94% starostw. Co ciekawe, wśród nich jest 9 rekordzistów, którzy gościli w tym czasie aż trzy kontrole.
• Uzyskane oceny
Zakres przeprowadzanych kontroli zwykłych jest zróżnicowany i obejmuje m.in. prawidłowość stosowania procedur modernizacji EGiB, proces cyfryzacji PZGiK czy stan wdrożenia układu wysokościowego PL- EVRF2007-NH. Za realizację poszczególnych tematów oraz za całość kontroli starostwa mogą otrzymać jedną z ocen w czterostopniowej skali:
• negatywną (skrót w tabeli – neg.),
• pozytywną z nieprawidłowościami (poz. z niepraw.),
• pozytywną z uchybieniami (poz. z uchyb.),
• pozytywną (poz.).
W skali kraju w latach 2020–2023 ogólną oceną pozytywną zakończyło się 10% kontroli zwykłych, a negatywną – 12% (szczegóły w tabeli na końcu artykułu). Od tych uśrednionych wyników znacząco odbiegają rezultaty trzech województw: łódzkiego (82% ocen pozytywnych) oraz mazowieckiego i podlaskiego (odpowiednio 48% i 43% ocen negatywnych). Czy są one spowodowane większą pobłażliwością lub surowością tamtejszych WINGiK-ów? A może odstającym od krajowej średniej poziomem łódzkich, mazowieckich i podlaskich wydziałów geodezji? Bazując jedynie na wynikach kontroli, możemy tylko zgadywać.
• Wszystkie wystąpienia
Zdecydowana większość urzędów wojewódzkich publikuje wystąpienia pokontrolne WINGiK-ów na swoich stronach internetowych. Część natomiast zamiast wystąpień upublicznia skrócone wyciągi, które nie zawierają wszystkich informacji – m.in. interesującej nas oceny. W tych kilku przypadkach zwróciliśmy się więc bezpośrednio do urzędów o udostępnienie pełnych wystąpień pokontrolnych. Wszystkie – i te ze stron internetowych, i te uzyskane w trybie dostępu do informacji publicznej – publikujemy w dziale „Informator”, w zakładkach poświęconych SGiK.
Do tematu kontroli realizowanych przez WINGiK-ów będziemy jeszcze z pewnością wracać. W pierwszej kolejności przyjrzymy się wynikom za 2024 r. i kontrolom sprawdzającym w trybie uproszczonym.
KONTROLE ZWYKŁE W POWIATACH PRZEPROWADZONE W LATACH 2020–2023
|
województwo |
liczba kontroli |
liczba kontroli do liczby powiatów |
procent powiatów objętych kontrolą |
uzyskane oceny |
neg. |
poz. z niepraw. |
poz. z uchyb. |
poz. |
brak oceny ogólnej |
dolnośląskie |
22 |
0,73 |
73% |
5% |
41% |
54% |
0% |
0% |
kujawsko-pomorskie |
21 |
0,91 |
91% |
0% |
43% |
57% |
0% |
0% |
lubelskie |
25 |
1,04 |
96% |
0% |
84% |
12% |
4% |
0% |
lubuskie |
12 |
0,86 |
86% |
8% |
92% |
0% |
0% |
0% |
łódzkie |
28 |
1,17 |
100% |
7% |
4% |
7% |
82% |
0% |
małopolskie |
29 |
1,26 |
100% |
0% |
62% |
31% |
7% |
0% |
mazowieckie |
54 |
1,29 |
95% |
48% |
37% |
4% |
2% |
9% |
opolskie |
15 |
1,25 |
100% |
0% |
93% |
7% |
0% |
0% |
podkarpackie |
25 |
1,00 |
100% |
0% |
0% |
68% |
32% |
0% |
podlaskie |
21 |
1,31 |
100% |
43% |
52% |
0% |
5% |
0% |
pomorskie |
25 |
1,25 |
100% |
16% |
80% |
4% |
0% |
0% |
śląskie |
44 |
1,13 |
97% |
9% |
77% |
7% |
7% |
0% |
świętokrzyskie |
31 |
2,21 |
100% |
10% |
54% |
26% |
10% |
0% |
warmińsko-maz. |
30 |
1,43 |
100% |
0% |
90% |
7% |
3% |
0% |
wielkopolskie |
29 |
0,83 |
83% |
0% |
86% |
14% |
0% |
0% |
zachodniopomorskie |
35 |
1,67 |
100% |
6% |
94% |
0% |
0% |
0% |
POLSKA |
446 |
1,16 |
94% |
12% |
60% |
17% |
10% |
1% |