Ciekawe Tematyarchiwum Geodetywiadomościnewsletterkontaktreklama
Najnowsze wydarzenia z dziedziny geodezji, nawigacji satelitarnej, GIS, katastru, teledetekcji, kartografii. Nowości rynkowe, technologiczne, prawne, wydawnicze. Konferencje, targi, administracja.
blog

Archiwum GEODETY


Internetowe Archiwum GEODETY jest ogólnodostępne i zawiera:
• wszystkie artykuły zamieszczone w miesięczniku GEODETA w latach 1995–2023 w postaci osobnych plików PDF;
• wszystkie wydania miesięcznika GEODETA z lat 1995–2023 w postaci plików PDF.
Pliki można ściągać do wykorzystania na własne potrzeby. Copyright GEODETA Sp. z o.o. i następcy prawni. Wszystkie prawa zastrzeżone łącznie z tłumaczeniami na języki obce.

W przypadku problemów z dostępem do internetowego Archiwum GEODETY prosimy o kontakt mailowy (geoforum@geoforum.pl)


1995199619971998199920002001
2002200320042005200620072008
2009201020112012201320142015
2016201720182019202020212022
2023
| Listopad 2017, Nr 11 (270) |


• Skanowanie Kopernika, czyli pomiary deformacji 32-metrowej anteny radioteleskopu w Piwnicach k. Torunia • Zbiorcze usługi WMS w rządowym Geoportalu • Uprawnienia zawodowe: korekta czy rewolucja? W listopadowym GEODECIE zastanawia się Bogdan Grzechnik • Czy dron faktycznie dużo może? Kolejny głos w dyskusji o wykorzystaniu ...

powrót

Mariusz Figurski, Eugeniusz Pazderski, Grzegorz Nykiel, Paweł Wolak, Marek Przyborski

Skanowanie Kopernika

Pomiar deformacji 32-metrowej anteny radioteleskopu RT4 w Piwnicach. Przeprowadzone na początku października
pomiary deformacji ogromnej czaszy radio­­teleskopu Obserwatorium Radioastronomi­cznego Uniwersytetu Mikołaja
Kopernika w Piwnicach k. Torunia tworzą podwaliny pod unikatowe połączenie nauk podstawowych, technicznych i biznesu.

W radioastronomii podstawowymi narzędziami pomiarowymi są radioteleskopy, które zbierają i przetwarzają sygnały radiowe pochodzące z naturalnych źródeł kosmicznych (o rozmiarach kątowych zwykle znacznie poniżej 1˝) i obejmujące bardzo szerokie przedziały częstotliwości. Sygnały te są na ogół bardzo słabe i ukryte w znacznie silniejszych szumach pochodzących od tła nieba, atmosfery, otoczenia anten i systemów odbiorczych. Dlatego najważniejszymi oczekiwanymi cechami radioteleskopów są: możliwie duża efektywna powierzchnia zbierająca sygnał, niskoszumowe systemy odbiorcze, duża kierunkowość i sterowalność w szerokim zakresie kątów oraz dobra skuteczność pokrywająca szeroki przedział częstotliwości. Efektywna powierzchnia zbierająca jest zwykle o kilkanaście procent mniejsza od apertury instrumentu, tzn. od powierzchni wynikającej z geometrii radioteleskopu. Na różnicę składają się m.in.: nieidealne charakterystyki oświetlaczy (nierównomierny rozkład pól promieniowania na aperturze), odstępstwa kształtu powierzchni odbijających (reflektorów) od luster projektowanych (paraboloid, hiperboloid, elipsoid, sfer lub płaszczyzn) powodowane przez efekty grawitacyjne, termiczne itp. oraz zacienienie reflektorów przez konstrukcje nośne oświetlaczy lub luster wtórnych.

• Wielkość i czułość

Dążenie do uzyskania wysokiej czułości i rozdzielczości kątowej napędzało rozwój technologii budowy coraz większych anten radioteleskopów i systemów odbiorczych. Tworzenie dużych powierzchni zbierających anten możliwe jest dwiema drogami: przez powiększenie fizycznych rozmiarów anteny (jej średnicy w wypadku paraboloidy) lub przez stosowanie metody syntezy (składania) apertury dużej liczby małych anten. Obydwie metody są stosowane równolegle i mają swoje dobre i złe strony. Duże anteny pracujące w systemach interferometrii na bardzo długich bazach VLBI (Very Long Baseline Interferometry) łączą najlepsze cechy obydwu metod. Pozwalają uzyskać najwyższe czułości i rozdzielczości kątowe. Budowa anten parabolicznych rzędu od kilkunastu do kilkudziesięciu metrów jest zatem bardzo pożądaną drogą rozwoju zarówno badań astronomicznych, jak i zastosowań metod dla geodezji, nawigacji kosmicznej, łączności z sondami kosmicznymi czy radiolokacji.

Ogólnie czułość anten w radioastronomii charakteryzują: powierzchnia zbierająca (im większa, tym większa czułość) oraz zysk względem hipotetycznej anteny izotropowej. Zysk anteny jest odwrotnie proporcjonalny do kwadratu długości fali. Długość fali, na jakiej można prowadzić obserwacje na danym radioteleskopie, jest uzależniona od dokładności wykonania lustra parabolicznego. O granicznej długości fali mówimy wówczas, gdy niedokładności wykonania lustra parabolicznego lub inne deformacje okreś­lone jako odchylenie standardowe od powierzchni idealnej są nie większe niż 1/16 długości obserwowanej fali. Nierównomierności czaszy mniejsze od 1/20 długości fali praktycznie nie mają wpływu na efektywność apertury. Na przykład dla obserwacji na częstotliwości 20 GHz tak zdefiniowane deformacje czaszy anteny nie powinny przekraczać 1 mm...

Pełna treść artykułu w listopadowym wydaniu miesięcznika GEODETA

powrót

dodaj komentarz

KOMENTARZE Komentarze są wyłącznie opiniami osób je zamieszczających i nie odzwierciedlają stanowiska redakcji Geoforum. Zabrania się zamieszczania linków i adresów stron internetowych, reklam oraz tekstów wulgarnych, oszczerczych, rasistowskich, szerzących nienawiść, zawierających groźby i innych, które mogą być sprzeczne z prawem. W przypadku niezachowania powyższych reguł oraz elementarnych zasad kultury wypowiedzi administrator zastrzega sobie prawo do kasowania całych wpisów. Użytkownik portalu Geoforum.pl ponosi wyłączną odpowiedzialność za zamieszczane przez siebie komentarze, w szczególności jest odpowiedzialny za ewentualne naruszenie praw lub dóbr osób trzecich oraz szkody wynikłe z tego tytułu.

ładowanie komentarzy

Geospatial Revolution, odc. 3
czy wiesz, że...
© 2023 - 2024 Geo-System Sp. z o.o.

O nas

Geoforum.pl jest portalem internetowym i obszernym kompendium wiedzy na tematy związane z geodezją, kartografią, katastrem, GIS-em, fotogrametrią i teledetekcją, nawigacją satelitarną itp.

Historia

Portal Geoforum.pl został uruchomiony przez redakcję miesięcznika GEODETA w 2005 r. i był prowadzony do 2023 r. przez Geodeta Sp. z o.o.
Od 2 maja 2023 roku serwis prowadzony jest przez Geo-System Sp. z o.o.

Reklama

Zapraszamy do kontaktu na adres
redakcji:

Kontakt

Redaktor prowadzący:
Damian Czekaj
Sekretarz redakcji:
Oliwia Horbaczewska
prześlij newsa

facebook twitter linkedIn Instagram RSS